Inhoudsopgave
Inleiding
In de stad Arnhem zijn veel studenten te vinden. Uit onderzoek van de gemeente Arnhem is gebleken dat veel van deze studenten niet in de stad zelf blijven hangen, zoals bij veel andere studentensteden wel het geval is. De gemeente Arnhem heeft daarom de ambitie gecreëerd om de stad aantrekkelijker te maken voor studenten, starters, of jonge gezinnen. Hiervoor is gekeken naar locaties in Arnhem die meer aantrekkelijk gemaakt kunnen worden. Uit deze analyse is besloten dat het Merwedeterrein als eerste op de schop mag. Het gebied is leeg, saai en onaantrekkelijk en daar moet verandering in komen.
Studenten van de minor Low Ec & High Tech zijn ingeschakeld om dit gebied duurzaam, maar naar wens in te delen. De projectgroepen zijn hierbij verdeeld in drie onderdelen: Slender Highrise, Stedelijk gemengde functies en sociaal samenleven. In dit portfolio wordt ingegaan op de uitwerking van Slender Highrise. Dit houdt in dat er een gebouw in hoogbouw zal worden gecreëerd en uitgewerkt, wat ervoor zal moeten zorgen dat de stad aantrekkelijker en levendiger word voor jongeren en wat tegelijkertijd voldoet aan de duurzame ambitie van de minor en uiteraard de bouwwereld. Daarnaast wordt er ingegaan op de persoonlijke opdrachten die de studenten hebben uitgevoerd. In dit geval gaat het om drie studenten. Bas Derickx en Anne Verdurmen, twee studenten die deze minor met een bouwkundige achtergrond verdiepend zullen uitvoeren. De derde student Morten Meenink, voert de minor met een werktuigbouwkundige achtergrond verbredend uit.
Het gezamelijke portfolio is hier te lezen:
Op deze pagina zal ik achtergrond informatie geven over de onderdelen waar ik aan gewerkt heb.
PvE en PvA
Aan het begin van dit project zijn Morten en ik begonnen met het maken van een programma van eisen (PvE) en een plan van aanpak (PvA).
Voor het PvE hebben we een tabel gemaakt waarin wij onze eisen verdelen in 2 categoriën: kwalitatief en kwantitatief. Ons PvE is hier te lezen:
Het plan van aanpak hebben wij in de volgende onderdelen opgedeeld:
- Inleiding
- Achtergronden
- Projectresultaat
- Projectactiviteiten
- Projectgrenzen
- Tussenresultaten
- Kwaliteit
- Projectorganisatie
Ons volledige plan van aanpak is hier te lezen:
Plattegronden
Bas Derickx heeft tijdens dit project als architect gewerkt, zo heeft hij ook de plattegronden gemaakt. Wel heb ik deze plattegronden in de beginfase aangepast om ze te optimaliseren en heb ik voor 1 verdieping ook een nieuw plan gemaakt.
Hieronder zie je de plattegronden van een hotelverdieping in de beginfase en in de eindfase. De grootste veranderingen die hierin zijn gemaakt zijn de balkons en de afmetingen van de badkamers.
Hotelverdieping beginfasse 
Hotelverdieping eindfase
Naast het aanpassen van de plattegronden heb ik ook een plattegrond gemaakt voor een verdieping met studio-appartementen. Wanneer er kritisch gekeken werd naar de andere verdiepingen kon je zien dat alle woningen vrij ruim waren en er dus ook een aardig prijskaartje aan zou hangen. Daarom heb ik nog extra woningen ontworpen die specifiek zijn voor mensen die graag kleiner willen wonen of niet het budget hebben om een groter appartement te betalen.
Deze woningen hebben een minimaal verblijfsgebied van 12,25 m2 en een maximaal verblijfsgebied van 32,07 m2. Ze bestaan uit 2 ruimtes: een woondeel waar zich een woon/ keuken/ slaapkamer bevinden en een badkamer. De woningen met een verblijfsgebied < 15m2 zijn bedoeld voor bewoners die voor een kortere tijd zullen verblijven in deze woning (denk aan internationale studenten). De woningen met een verblijfsgebied > 15m2 zijn bedoeld voor langer verblijf (denk aan studenten en starters). 4 van de woningen op deze verdieping hebben geen eigen buitenruimte, deze zullen gebruik maken van de gezamenlijke binnentuin.
Bouwbesluittoets
Voor dit project hebben we niet een volledige bouwbesluittoets gemaakt, wel hebben we ervoor gekozen om de onderdelen te onderzoeken waarvan we verwachten dat er problemen zouden kunnen zijn. Dit zijn de daglicht oppervlaktes en de oppervlaktes van de verblijfsgebieden (minimaal 55% van het gebruiksgebied en > 11m2). Wij verwachten dat hier problemen kunnen zijn omdat wij vrij grote inpandige balkons hebben die de daglichttoetreding verminderen.
Wij hebben in ons gebouw gestandaardiseerd welk formaat kozijn we gebruiken, de afmetingen daarvan zijn te zien in onderstaande tabel.
We hebben voor alle woningen berekend hoeveel daglichtoppervlak er per verblijfsruimte binnen komt, deze berekeningen zijn volledig te vinden in dit bestand:
Aanpassingen
Er waren een aantal woningen die initieel niet voldeden aan de minimale bouwbesluit eisen. Dit zijn woning type B, E, F en G. Voor woning type E, F en G is het voldoende om krijtstrepen te plaatsen in de verblijfsruimtes. Woning type B heeft dan echter een te klein verblijfsgebied, daarom hebben we in deze een extra kozijn geplaatst.
Materiaal
Om ervoor te zorgen dat de milieu impact van ons gebouw geminimaliseerd wordt moet er tijdens de voorbereidende fase al veel nagedacht worden over de impact die de materialisering zal hebben. Wij gaan hiervoor voornamelijk kijken naar de elementen die het meeste voorkomen, deze hebben wij opgedeeld in 2 groepen:
- Algemene constructie
- Bouwmaterialen: fundering, buitenwanden, vloeren, binnenwanden
Constructie
Voor de constructie van ons gebouw is ervoor gekozen om een combinatie van beton en hout te gebruiken. Dit is voornamelijk bepaald door de referentieprojecten die wij hebben kunnen vinden die vergelijkbare opbouwen hebben, hieruit bleek dat het op dit moment nog erg moeilijk is om een hoogbouwproject uit hout op te bouwen (dit is verder onderbouwd in ons constructieve onderzoek). Daarom hebben wij ervoor gekozen om een betonnen kern te nemen voor de stabiliteit en de rest van de constructie van hout te maken. Mogelijk zal het nodig zijn om een paar betonnen vloeren te plaatsen, als dit het geval is zullen hiervoor breedplaatvloeren gebruikt worden.
Bouwmaterialen
Criteria
Om te bepalen welke bouwmaterialen wij gaan gebruiken hebben we naar 2 verschillende criteria gekeken. Wat is de NIBE milieu classificatie en hoe ver komt het materiaal in de A,B,C,D classificatie gevonden in het PI-PROJECT ‘Materialen Paspoort’.Voor de NIBE classificering hebben we van alle materialen waarvan de informatie beschikbaar was opgezocht in welke klasse het viel. Wij gaven hier een eis aan dat onze materialen in klasse 1 of 2 moeten vallen. Bij de A,B,C,D classificatie wordt er specifieker naar de leverancier van het materiaal gekeken. Zie voor het keuzeschema de afbeelding onder deze tekst .Wij willen waar mogelijk alleen materialen gebruiken die in klasse A of B vallen.
Hier is een verdere onderbouwing van de criteria:
A: Dit materiaal voldoet aan alle eisen en heeft de voorkeur boven alle andere materialen.
B: Dit materiaal voldoet aan de eisen voor demontage en hergebruik, maar is helaas niet binnen 30 km verkrijgbaar. Het advies is om dit materiaal toch te gebruiken omdat het voldoet aan de visie van Re-Use House.
C: Dit materiaal is demontabel, maar kan niet hergebruikt worden. Het advies is om eerst alternatieven te zoeken, als er geen andere mogelijkheden zijn dan pas dit materiaal toepassen.
D: Dit materiaal voldoet aan geen enkel eis. Het advies is dit materiaal niet toe te passes. Dit materiaal kan pas toegepast worden wanneer er geen alternatieven zijn en als het uit noodzaak is.
Materiaal opties
Wij hebben voor onze materialen naar 5 categoriën gekeken om de verschillende opties te onderzoeken, deze zijn te zien in de onderstaande tabel.
Gekozen materiaal onderbouwing
Voor een groot deel zijn de materialen die wij hebben gekozen bepaald aan de hand van bovenstaande tabel, waarbij we hebben gekozen voor het materiaal met de hoogste classificatie. Wel zijn er materialen waar we iets meer over willen vertellen.
CLT (kruislings gelamineerd hout)
Tijdens dit project hebben wij een onderzoek gedaan naar verschillende houtbouwconstructies (deze is te vinden bij het kopje projecten). Gebaseerd op dit onderzoek hebben wij ervoor gekozen om voor onze vloeren gebruik te maken van CLT vloeren.
Ramac geopolymeer beton
Omdat wij op een paar plekken in ons gebouw geen hout kunnen gebruiken moeten we toch met beton werken (fundering en constructie). Ramac Geopolymeer is een duurzaam alternatief op beton dat verwerkbaar is op dezelfde manier als conventioneel beton maar heeft wel een CO2-uitstoot die 40 tot 80% lager is dan de uitstoot van conventioneel beton.
Geperst steenwol
Voor de gevelafwerking van ons gebouw hebben we gekozen voor geperst steenwol. Meer specifiek hebben wij gekozen voor Rockpanel Colours platen. Deze zijn gemaakt van geperst steenwol van basalt, een vulkanisch gesteente dat veel voorkomt in de natuur, met een kleine hoeveelheid organisch bindmiddel. Dit zorgt er voor dat deze platen de voordelen van steen krijgen met het bewerkingsgemak van hout. Het andere grote voordeel van deze platen is dat ze in veel kleuren beschikbaar zijn waardoor onze architectonische visie niet onder hoeft te doen voor de duurzaamheid van ons gebouw.
Voor ons gebouw hebben wij 2 plaatsoorten nodig, een blauw/ turquoise variant en een zwarte variant. Om een goed beeld van onze keuzes te krijgen hebben wij een aantal samples aangevraagd, deze zijn te zien in figuur 2 t/m 5. Wij hebben gekozen voor de linkse turquoise plaat (NCS S 1040-B70G) en de rechtse zwarte plaat (RAL 9005).
Constructie hulp
Hoewel Morten voornamelijk heeft gewerkt aan de constructie van ons gebouw, heb ik wel geholpen met het bouwtechnisch nadenken over de constructie (inzien wat wel en niet kan) en het bepalen van de afmetingen van de vloeren van het gebouw.
Voor ons project maken wij vooral gebruik van CLT vloeren, als het nodig is voor de stabiliteit van het gebouw zullen we ook breedplaatvloeren gebruiken.
De CLT vloeren zijn gedimensioneerd naar de gegevens die te vinden zijn in onderstaande tabel. Wij hebben een maximale overspanning van minder dan 8m en zullen dus een CLT vloer nodig hebben van minimaal 300mm. Wel hebben wij ervoor gekozen om een CLT vloer van 360mm te gebruiken, op deze manier kunnen we de massa behalen die nodig is om de geluidsoverdracht tussen 2 woningen voldoende te remmen.
Voor het dimensioneren van de diktes van de betonnen breedplaatvloeren hebben we gebruik gemaakt van de schattingsregels voor constructies die zijn benoemd in het tabellenboek voor bouw- en waterbouwkundige (Blok, 2017). Voor het door ons gekozen systeem (vlakkeplaatvloeren) geldt een maximale overspanning van 10m wat betekend dat dit systeem gebruikt kan worden voor ons project. Voor breedplaatvloeren is er een verhouding van 1/25 – 1/30 x l.
1/25 x 8000 = 320mm
1/30 x 8000 = 266mm Uit deze berekeningen blijkt dat wij een vloer nodig hebben met een dikte van minimaal 266m/ 320mm. Wij hebben ervoor gekozen om een breedplaatvloer van 360mm dik te nemen omdat deze dan gelijk gedimensioneerd is met de CLT vloer, dit zorgt ervoor dat er voor het grootste deel dezelfde systemen voor beide varianten gebruikt kunnen worden.
Voor het dak van ons gebouw maken wij gebruik van dezelfde berekeningen die benoemd zijn bij de vloeren. We hebben ervoor gekozen de CLT vloer te gebruiken voor het dak, deze zal dus ook een dimensionering hebben van 360mm.
Details
Voor ons gebouw hebben wij zoals al eerder vernoemd gekozen voor een CLT vloer, maar dit zal waarschijnlijk niet voldoende massa hebben voor de constructie, daarom heb ik ook gekeken naar het maken van een detail voor de beton vloer.
Na samen met Bas Derickx naar voorbeeld details te kijken en wat schetsen te maken, is dit de eerste schets die ik gemaakt heb voor het verdiepingsdetail bij de balkons:
In dit balkon hebben we een Shöck isokord type D gebruikt. Dit is een systeem dat vaak wordt gebruikt bij balkons met een doorlopende vloer. In dit detail is er nog vanuit gegaan dat er ook betonnen balken en kolommen geplaatst worden bij dit scenario, later hebben we besloten om deze van hout te maken en alleen voor de kern beton te gebruiken.
Na feedback te krijgen op onze details heb ik een aantal aanpassingen gemaakt. Dit is daarvan het eindresultaat:
Naast het verdiepingsdetail heb ik ook een detail gemaakt voor het dak. In ons ontwerp hebben wij een dakterras zitten, daarom heb ik ervoor gekozen om bij het dak het zelfde vloersysteem te gebruiken als wij bij de balkons hebben. Dit detail is hier te zien:
Poster
Om een overzichtelijk beeld van ons project te geven hebben wij een poster gemaakt, deze is hier te zien.
Reflectie
Ik ben over het algemeen best tevreden over hoe dit project is verlopen. Het is natuurlijk een beetje lastig om alles te organiseren door de corona maatregelen, maar ik denk zelf dat het (zeker in de laatste weken) steeds beter ging.
Als ik dit project opnieuw zou doen zou ik wel een paar dingen anders doen. Ik denk dat het handig was geweest om eerder vast te stellen wie welke opdrachten op zich neemt. Het was nu regelmatig nog een beetje onduidelijk wat we allemaal nog wilden doen, wat ervoor zorgde dat veel tijd besteed werd aan het verdelen van werk. Verder zou het handig geweest zijn om eerder vast te stellen hoe we het project precies zouden willen inleveren. Er zijn uiteindelijk best veel discussies geweest in onze groep over de vorm die het eindverslag zou moeten hebben, wat (in ieder geval vanaf mijn kant) voor aardig wat frustaties heeft gezorgd.
Maar al met al ben ik trots op het eindproduct dat wij hebben geleverd.